جریان‏شناسی معرفتی ایران پس از انقلاب اسلامی(بررسی میدان منازعه علم تجربی متجدد و دینی)

نویسندگان

حسین کچوییان

نورالله نورانی

چکیده

هدف پژوهش حاضر این است که با توجه به وقوع رنسانس و انقلاب علمی در جامعه اروپای پس از قرن هفدهم و تأثیرپذیری سایر جوامع، از جمله ایران از تغییرات گسترده علمی، جریان های فکری مختلفی که در مقابل ماهیت علم متجدد موضع گیری کرده اند، مورد تجریه و تحلیل قرار گیرد. بنابراین، با استفاده از روش تحلیل محتوای مضمونی، جریان های فکری مختلف که طیفی از موافقان تا مخالفان را شامل می گردد، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از آنجایی که بیان دیدگاه های همه صاحب نظران این حوزه، میسر نیست و بسیاری از صاحب نظران مذکور نیز اشتراک فکری دارند، پس از بررسی های اکتشافی، متفکران شاخصی انتخاب گردید که در هر دیدگاه، آرای آنان بیشترین پوشش نظری را داشت. بدین ترتیب، بر اساس مواضع آنان، دیدگاه های استخراج شده، توصیف و تجزیه و تحلیل گردد. پس از تجزیه و تحلیل انجام شده بر اساس چهار مفهوم ماهیت علم متجدد، روش تجربی متجدد، علوم انسانی- اجتماعی متجدد و علم دینی، جریان های فکری حاضر در این حوزه، به سه دیدگاه کلی تقسیم بندی گردید که عبارت است از: 1) دیدگاه علم تجددطلب، 2) دیدگاه پیرایه زدا و 3) دیدگاه سنت گرای اسلامی.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سنخ‌شناسی گفتمان‌های سینمای دینی پس از انقلاب اسلامی ایران

پس از انقلاب اسلامی، یکی از حوزه‌هایی که در ساحت فرهنگی دچار تحول جدّی شد، نهاد سینما بود. سینما از آغاز انقلاب ‌چونان ابزاری فرهنگی مورد توجه شایان بوده تا از آن به‌عنوان وسیله‌ای برای ترویج دین استفاده گردد. در این پژوهش با مطالعه 44 نمونه از آثار سینمای دینی پس از انقلاب با روش تحلیلِ گفتمان و نشانه‌شناسی گفتمانی تلاش شده است تا به این سؤالات پاسخ داده شود که گفتمان‌های سینمای دینی پس از انقلا...

متن کامل

شادی و گرایش های دینی در ایران پس از انقلاب

این مقاله محصول پژوهشی درباره ی نسبت دین و شادی در ایران پس از انقلاب است که با هدف بررسی موانع بروز رفتار شادمانه به ویژه رفتارهای شاد جمعی در ایران پس از انقلاب انجام گرفته است. همواره بروز رفتارهای جمعی شاد با فرهنگ، آداب و رسوم، عرف و قوانین حاکم بر آن جامعه متناسب بوده است. از آن جایی که یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار در زند گی اجتماعی ایرانیان، تفکّرات و گرایشات دینی بوده است، در این مقال...

متن کامل

جریان روشنفکری دینی و توسعه پس از انقلاب اسلامی

توسعه مهمترین عرصه رقابت میان جریان­های فکری ـ سیاسی بوده و نمای بیرونی مبارزات سیاسی در تاریخ معاصر ایران را می­توان با بررسی تاریخ توسعه­‌خواهی ایرانیان مشاهده نمود. در دوره جمهوری اسلامی نیز، جریان‌­های فکری‌ـ سیاسی با تنوع نگاه خود به توسعه، فضایی از تضاد و رقابت از یکسو و تعامل و تقابل از سوی دیگر آفریده­اند. از جمله جریان‌_هایی که به مسأله پیشرفت و توسعه در ایران معاصر پرداخته، جریان روشن...

متن کامل

منازعه سیاسی، سیاست فرهنگی و فرهنگ عامه در ایران پس از انقلاب (با تمرکز بر سیاست موسیقی)

با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، بنیان‌گذاران نظام جدید عرصه‌ی فرهنگ را مورد توجه ویژه قرار دادند؛ زیرا فرهنگ به عنوان عرصه قدرت نمادین، باید به گونه‌ای بازسازی می‌شد که شرایط جدید را منعکس کند. نیروهای انقلابی اسلام‌گرا با توجه به فضای ایدئولوژیک حاکم، تفسیر جدیدی از اسلام را مبنای استقرار وضعیت فرهنگی جدید قرار دادند که محتوای آن را نوعی فرهنگ والا با درون‌مایه‌ی دینی در جهت ضدیت با عناصر...

متن کامل

الگوی نظام‌سازی ایران پس از انقلاب اسلامی؛ ارزیابی مردم سالاری دینی ایران

نظام‌ها، متشکل از نهادها، و نهادها متشکل از ساختارها هستند، ازاین‌رو تبیین یک الگوی نظام‌سازی نیازمند بررسی نهادها و ساختارهای موجود در آن است. هر تعریفی از مردم سالاری دربرگیرنده دو مبنای «مشارکت» و «رقابت» می‌باشد. «نهاد قانون اساسی» اصول متعددی را به منظور تضمین مردم‌سالاری و حاکمیت مردم اختصاص داده است. «مشارکت سیاسی» با استناد به «متدولوژی مورد اجماعِ ارزیابی دموکراسی» در این الگو محقق شده ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان(نامه علوم اجتماعی سابق)

ناشر: دانشکده علوم اجتماعی

ISSN

دوره 3

شماره 1 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023